Galsteenkoliek

recept:407 Galsteenkoliek

Lavementen van lauw water met slaolie en lauwe zitbaden met semboengbladeren er in.

recept:408 Galsteenkoliek

Men drinke tevens semboeng thee van vijf blaadjes op twee splitglazen water, die men tot op de helft laat verkoken en waaraan men een dessertlepel gepofte en fijngemalen kedawoeng pitten toevoegt.

recept:409 Galsteenkoliek

Bij beginnende krampen drinke men een portglas lauw water, waarin een theelepel Hoffmann druppels. Verder dienen de buik en de maag gewreven te worden met kajoe poetih, sirih en citroen, of wel men neemt warme
Priessnitz omslagen. Warme kruiken kunnen ook verlichting brengen.
Tegen de kentering gebruike men als voorzorgsmaatregel twee weken lang de middelen onder nummer 400 of nummer 401 genoemd.

recept:410 Galsteenkoliek

Alvorens met vacantie te gaan naar de bergstreken, moet het lichaam goed gezuiverd worden door laxeeren en de eerste dagen boven doet men goed, om voor het naar bed gaan een kop slappe thee te nemen met twee druppels venkelolie er in.
Men verkleint op deze wijze de kans, om koliek te krijgen.

Gassen

recept:411 Gassen

Tegen benauwdheid in de maagstreek en een opgezet gevoel, waarvan gassen veelal de oorzaak zijn, gebruike men het volgende: twaalf pitten djati blanda worden gebrand tot ze verkoold zijn, dan tot poeder gestampt en in een splitglas water gedaan met een druppel venkel-olie.
Flink roeren en zoo uitdrinken; eenmaal per dag. Soms helpt het dadelijk, bij anderen eerst na twee of drie dagen.
Aan kinderen geve men de halve hoeveelheid.

recept:412 Gassen

Gassen verdrijft men door het gebruik van lempoejang.

recept:413 Gassen

Poko is eveneens een middel hiertegen.

recept:414 Gassen

Kemangi eten heeft ook een goed resultaat.

recept:415 Gassen

Ten slotte is thee getrokken van gedroogde pala bloesem ook een beproefd middel tot afdrijving van gassen.

Gastrische koortsen

recept:416 Gastrische koortsen

Neem ananassap tusschen de maaltijden in.

recept:417 Gastrische koortsen

Zeven tot negen blaadjes woengoe met zeven schijfjes temoe lawak koken met twee splitglazen water en verkoken tot op de helft. Dit drinke men overdag, als men dorst heeft.

recept:418 Gastrische koortsen

Kinderen, die hier last van hebben, geve men lobi lobi, bereid volgens het recept in het Aanhangsel.

Geelzucht

recept:419 Geelzucht

Tegen geelzucht gepaard met zware koortsen, wanneer de urine troebel is en soms zoo donker als modder, gebruikt men getah inggoe.
Men lost een stukje tor grootte van drie gewone kininepillen op in een paitglaasje water en geeft dit den patiënt zoo heet mogelijk te drinken.
Beterschap zal al zeer spoedig merkbaar zijn.

recept:420 Geelzucht

Dan moet de patiënt verder een maand lang een aftreksel drinken van zeven plantjes meniran (met wortel en al) ter lengte van een grooten vinger, vier tot vijf schijfjes temoe lawak, drie stukjes tjengkeh en een stukje kajoe manis tjina ter lengte van een halven vinger. Deze kruiden worden met een splitglas water opgezet en tot op de helft verkookt.
Zoodra de toestand van den patiënt dit toelaat, moet hij naar het gebergte. Met nadruk wordt er op gewezen, dat het wenschelijk is, dat hij, ook al voelt hij zich reeds beter, nog geregeld dagelijks bovengenoemden drank inneemt.

recept:421 Geelzucht

Lijders aan geelzucht moeten veel tomaten eten. Ze bevatten veel potasch en vitaminen, zijn bijzonder goed voor het bloed en oefenen een merkbaar goeden invloed uit op de spijsvertering.

recept:422 Geelzucht

Bawang poetih, met suiker en water tot een dikke stroop verkookt en lepelsgewijs ingenomen, is een prachtig middel tegen geelzucht.

recept:423 Geelzucht

Tegen koorts, die met geelzucht gepaard gaat, neme men een half ons trawas en koke dit met vijftien schijfjes temoe lawak in een aer blanda flesch water.

recept:424 Geelzucht

Wanneer deze kwaal met koorts gepaard gaat, neemt men twee dessertlepels kenanga bloemen, die geel geplukt moeten zijn en laat deze in twee kopies water op een klein arengvuurtje zacht trekken (vooral niet koken). Van dit drankje neme men des morgens en des avonds telkens een kopje tot geelzucht en koorts beide verdwenen zijn. Middelerwijl zorge men vooral voor goede dagelijksche ontlasting.

Gelaatskleur (frissche)

recept:425 Gelaatskleur (frissche)

Deze krijgt men, door geregeld thee te drinken getrokken van geraspt bidara laoet hout.

recept:426 Gelaatskleur (frissche)

Ook door het drinken van gagan thee van versch blad getrokken.
Gedroogd blad is waardeloos.

Gevoeloosheid in de ledematen

recept:427 Gevoeloosheid in de ledematen

Deze kan men weg nemen door uitwendig gebruik van daoen entjok en wel de blaadjes van de variëteit, waaraan roode bloempjes komen. Deze bladeren zijn branderig heet en kunnen vooral bij personen met een gevoelige huid licht blaren veroorzaken. Bij volwassenen mogen ze niet langer dan een kwartier worden gebruikt, ook als de patiënt het middel goed verdraagt.
Ze zijn namelijk giftig en worden dan nadelig.

Gewrichten (pijnlijke)

recept:428 Gewrichten (pijnlijke)

Wanneer men door een moe of pijnlijk gevoel in de gewrichten niet in slaap kan komen, passe men het volgende smeersel toe, waarna men heerlijk zal insluimeren.
Stamp lempoejang emprit met wilde sirihvruchtjes, ragi en arak goed fijn en wrijf daar de gewrichten mede.

recept:429 Gewrichten (pijnlijke)

Ook het wrijven met sereh olie zal in de meeste gevallen helpen.

Gewrichtsaandoening

recept:430 Gewrichtsaandoening

Deze is vaak een gevolg van koorts of malaria. In dat geval drinke men thee van temoe lawak met wat daoen meniran er in.

recept:431 Gewrichtsaandoening

Vul een wijnflesch voor de helft met stukjes wortel van papaja gontong, doe er een eetlepel keukenzout bij en twee eetlepels kajoe poetih olie. Vul de flesch verder met arak en laat deze goed gekurkt gedurende tien dagen in de zon staan.
Met dit smeersel wrijve men de pijnlijke gewrichten voor het naar bed gaan.

recept:432 Gewrichtsaandoening

Gewrichtsontsteking

recept:433 Gewrichtsontsteking

Kneus wat tikel toelang bladeren met een weinig sirihkalk en smeer dat voor het slapen gaan op de pijnlijke deelen.

Gewrichtsrheumatiek

Gezwellen

recept:434 Gezwellen

Verschillende soorten gezwellen verdwijnen door het gebruik van ketjoeboeng bladeren. Men maakt ze warm met wat olie en legt zo gekneusd er op. Ze verlichten de pijn.
Ketjoeboeng is een giftige plant met bedwelmende eigenschappen, die alleen geschikt is voor uitwendig gebruik.

recept:435 Gezwellen

De Javanen leggen met succes moes van tembelekan bladeren op de gezwollen plaatsen.

recept:436 Gezwellen

Vooral voor oude menschen is het goed, lampes blaadjes te kneuzen en op de gezwollen deelen te leggen. Dit middel doet de gezwellen slinken en heeft tegelijkertijd een kalmeerende werking.

Gezwellen (branderige)

recept:437 Gezwellen (branderige)

Pappen met het raspsel van rauwe kentang djawa.

recept:438 Gezwellen (branderige)

De Javanen eten bajem doeri, die het bloed zuivert en daardoor heilzaam werkt tegen deze kwaal.

Gezwellen (etterige)

recept:439 Gezwellen (etterige)

Deze doet men rijpen, door te pappen met boeboer nasi.

recept:440 Gezwellen (etterige)

Ook kan men pappen met bawang poetih, die in lijnolie geroosterd is.

recept:441 Gezwellen (etterige)

Pappen met gekneusde taroem blaadjes helpt eveneens.

recept:442 Gezwellen (etterige)

Getah poele, op gezwellen gesmeerd, doet deze rijpen.

recept:443 Gezwellen (etterige)

Om etterige gezwellen spoedig te doen rijpen, maakt men een papje van olijfolie, waarin bloemblaadjes van de witte lelie getrokken zijn met fijngestampte roode ui en een scheutje roode wijn en bindt dit op het gezwel, dat dan spoedig zal doorbreken.

Gezwellen (uitwendige) aan den hals

recept:444 Gezwellen (uitwendige) aan den hals

Deze gezwellen, ontstaan door kroep of keelziekte, verdwijnen door uitwendig gebruik van het raspsel van de bollen van de Chineesche vuurlelie. Dit papje moet twee keer per dag worden vernieuwd.

Glasscherven en glassplinters

recept:445 Glasscherven en glassplinters

Wanneer men deze onverhoopt in de huid heeft gekregen om ze moeilijk te verwijderen zijn, smeert men er getah sambodja op. Deze getah heeft de eigenschap, de splinters zonder eenige verdere behandeling naar buiten te drijven.

Griep

Deze ziekte kondigt zich aan door loomheid over het geheele lichaam, groote vermoeidheid in de beenen, hoofdpijn, onrustigen slaap en tegenzin in voedsel en drank. Ook zijn er acute gevallen. Men krijgt dan plotseling rillingen, blauwe nagels en direct een hooge temperatuur met pijn in de gewrichten.

recept:446 Griep

Het eerste, wat men doen moet, is flink laxeeren, liefst met castorolie. Voor een volwassen persoon twee eetlepels.
Kan de patiënt geen castorolie verdragen, of is de uitwerking onvoldoende, dan moet hij een flesch van 500 gram limonade purgative binnen twee uur leeg drinken. Voor kinderen beneden 12 jaar is dit middel te sterk. Die mogen niet anders toegediend krijgen dan castorolie.
Heeft het middel gewerkt, dan kan de patiënt een aspirinetablet innemen, maar hij moet in de eerste plaats warm toegedekt naar bed.

recept:447 Griep

Val hem niet lastig met voedsel. Dat zal hem meer kwaad dan goed doen. Wel moet hij veel drinken, maar geen gefrappeerde dranken of stukjes ijs. Djeroek manis, djeroek keprok en ananassap mag hij hebben, zoo veel hij wil. Een volwassene moet minstens twee liter vocht per etmaal naar binnen krijgen.
Een goede drank is de volgende. Snijdt twee citroenen midden door, doe ze in een kom of pannetje en giet er zooveel koud water op, dat ze geheel ondergedompeld zijn. Wanneer, na eenigen tijd gestaan te hebben, de schil zacht is geworden, worden de citroenen in het water uitgeperst.
Dit vocht wordt gezeefd en warm gedronken met suiker. Ter afwisseling kan men den patiënt ook enkele glazen Vichy water per dag laten drinken.

recept:448 Griep

Grieppatiënten hebben steeds last van pijn in rug en lenden.
Men legt daar thermogene watten met lauw zoutwater op of maakt een papje van rauwe djae met eau de cologne, waarmede men de pijnlijke plekken inwrijft.

recept:449 Griep

Een ander smeersel voor hetzelfde doel is kajoepoetih olie met sirihkalk en citroensap. Personen met een teere huid en kinderen kunnen dit middel meestal niet verdragen.
Wrijven met kamferspiritus kan ook worden geprobeerd, maar zal in de meeste gevallen de pijn slechts weinig doen verminderen.
Gedurende de eerste drie dagen moet men den patiënt zoo min mogelijk lastig vallen met wasschen en verschoonen. Absolute bedrust is noodzakelijk. De patiënt zal met hoofd en schouders zoo hoog mogelijk moeten liggen, om longontsteking te voorkomen.
De hooge koorts begint met koude rillingen en zal den derden dag vaak tot 40 C stijgen. Bij goede verzorging en stipte navolging van de voorschriften behoeft men zich echter niet ongerust te maken over het verloop van de ziekte. Den vierden of vijfden dag zal er reeds beterschap merkbaar zijn.
Wanneer de patiënt koortsvrij is, mag langzaam aan vast voedsel worden toegediend bijv. een beschuit met melk of slappe kippenbouillon met zacht gekookte rijst. Den tweeden dag als ontbijt een zacht gekookt ei en een kop slappe thee en des middags vermicellisoep met kalfs- of kippenfrikkandelletjes.
Des namiddags beschuit met ragfijn geschaafd rookvleesch of een dun plakje kaas en als avondmaal wat aardappelpuree met een stukje kippenvleesch en gestoofde vruchten.
Op den derden dag is het eten van versch saprijk fruit toegestaan. Het drinken van vruchtensappen blijft aanbevolen.
De patiënt zal goed doen, de eerste weken nog geregeld Vichy water te gebruiken.
De griep verzwakt erg en de nagenoeg herstelde patiënt moet zich zeer in acht nemen, zich niet vermoeien en buiten tocht en wind blijven. Hij mag zich niet te luchtig kleeden en ook niet te spoedig baden. Langen tijd na de ziekte zal de patiënt zich nog slop en lusteloos gevoelen en gebrek aan eetlust hebben. Tegen dit laatste moet hij zich echter verzetten, want door goede voeding moet het verzwakte lichaam weer op krachten komen.
Veel grieppatiënten houden een hardnekkigen hoest over, die te genezen is, door dagelijks drie tot vier glazen lauwe melk met water (gelijke hoeveelheden) te drinken. In elk glas moet een maatje Emser zout worden opgelost. Zulke maatjes worden verstrekt bij elke flesch Emser zout, die men koopt. Dit zout lost het slijm op en moet worden gebruikt, tot de hoest geheel over is.

recept:450 Griep

Tegen de kriebeling in de keel drinke men thee van poko blaadjes.
Men ete geen droge beschuit of prikkelende spijzen, die keelkriebeling opwekken. Zij, die veel last hebben gehad van bronchitis, kunnen tijmstroop gebruiken, De zoogenaamde sirihstroop (zie het recept in het Aanhangsel) komt daarmede veel overeen, maar is scherper en wordt door gevoelige kelen vaak niet goed verdragen.
Wanneer beterschap is ingetreden, moet de patiënt nog eenige dagen nauwkeurig geobserveerd worden, door drie maal daags temperatuur op te nemen. Zoo lang deze nog niet beneden 37 C is gedaald, mag de patiënt het bed niet verlaten.
Wanneer hij geen verhooging meer heeft, is het toch raadzaam, nog enkele dagen de kamer te houden liefst liggende in een langen stoel.

recept:451 Griep

Grieppatiënten, die een zwak hart hebben, moeten dagelijks twee kopjes semboeng thee drinken. Men kookt daartoe twee blaadjes semboeng met twee theekopjes water. Het wordt koud opgezet, tot op de helft verkookt en lauw gedronken.
Wanneer de voorboden van griep zich vertoonen, kan men het kwaad vaak nog beteugelen, door tijdig in te grijpen, namelijk direct te laxeeren en als het laxeermiddel gewerkt heeft met een aspirine onder de wol.

recept:452 Griep

Om den dorst te lesschen, drinke men warme citroenkwast.
Geen zwaar voedsel gebruiken. Dan zal men zich in vele gevallen na een paar dagen weer normaal voelen. Men kan dan bovendien nog een week lang voor het naar bed gaan een kopje semboeng thee drinken. Let vooral op of de urine niet branderig is of donker gekleurd. Is dit het geval, dan drinke men kelapa idjo water. Bier en andere alcohohische dranken zijn te vermijden. Een goede spijsvertering is tevens noodzaak.
Laat deze te wenschen over, dan is dat te verhelpen door Eno's Fruit Salt te gebruiken, en wel des morgens een dessertlepel, zooals in de gebruiksaanwijzing staat aangegeven.

Haargroei (bevorderen van den)

recept:453 Haargroei (bevorderen van den)

Een bekend middel, om zwaar en lang haar te krijgen, is de schedelhuid insmeren met het merg van lidah boewaja bladeren.
Men brengt dit des morgens voor het baden op het hoofd en kan het er desgewenscht den geheelen dag op laten zitten. Dit middel moet drie maanden lang dagelijks worden toegepast, om resultaat te hebben.

recept:454 Haargroei (bevorderen van den)

Een ander middel, om lang en dik haar te krijgen, is het hoofd geregeld te bevochtigen met het sap uit den bonggol pisang. Men drage echter zorg, dat dit vocht niet met het linnengoed in aanraking komt, want het geeft leelijke vlekken, die moeilijk te verwijderen zijn.

recept:455 Haargroei (bevorderen van den)

Om den haargroei te bevorderen vooral na typhus is het goed, om waroe lengis bladeren te kneuzen, tot ze een geleiachtige massa vormen.
Deze massa door een doekje zeven en dat vocht nadat het in den dauw is afgekoeld, op de hoofdhuid inwrijven.

recept:456 Haargroei (bevorderen van den)

De olie, die perst wordt uit de pitten van djarak in, is uitstekend tor bevordering van den haargroei. Men kan deze olie voor het gebruik parfumeeren.
De olie moet alleen op de hoofdhuid worden gebracht, omdat ze anders het haar plakkerig maakt.

recept:457 Haargroei (bevorderen van den)

Een ander middel is kremi. Men trekt het plantje met wortel en al uit den grond kneust het goed fijn met een half splitglas water, zeeft het door een doekje, zet het ter afkoeling in den dauw en bevochtigt daar het hoofd mede.

recept:458 Haargroei (bevorderen van den)

Minjak makasser is ook een uitstekend middel, dat een halve eeuw geleden ook in Holland veel werd gebruikt. De toen in gebruik zijnde gehaakte kleedjes, die op de hooge rugleuningen van stoelen en op sofa's worden gelegd ter bescherming van de bekleeding, danken daaraan hun naam van antimakasser.

recept:459 Haargroei (bevorderen van den)

Door onder de olie, waarmede men gewoonlijk het haar behandelt, katel te mengen, wordt de haargroei ook bevorderd.

recept:460 Haargroei (bevorderen van den)

Inlandsche schoonen van hooge geboorte gebruiken ook wel katel olie.

Haaruitval

De oorzaak is in vele gevallen hoofdroos, Zie de bestrijding daarvan.
Ook het friseeren met warme ijzers kan oorzaak zijn, dat het haar uitvalt. In ieder geval wordt het daardoor bros en hard en breekt gemakkelijk af.

recept:461 Haaruitval

Valt het haar sterk uit, dan is het gebruik van kemiri olie aan te bevelen. De noten worden stuk geslagen, de kernen er uitgehaald, fijngewreven en met water in een ijzeren pan gekookt, tot men de olie er af kan scheppen.
Met deze kemiri olie wordt het hoofd twee a drie maal per week goed ingewreven, zoodat deze in de hoofdhuidporiën dringt.

recept:462 Haaruitval

Klapperolie, welke ook veel gebruikt wordt, is voor hetzelfde doel dienstig, maar kemiri olie is werkzamer en in alle opzichten te verkiezen.

recept:463 Haaruitval

Bij haaruitval na typhus is het gebruik van jonge waroe bladeren aan te bevelen. Zie ook recept nummer 455.
Is haaruitval het gevolg van hoofdpijn of zenuwen, dan is het goed, de hoofdhuid koel te houden.

recept:464 Haaruitval

Zij, die aan zenuwhoofdpijnen lijden, waardoor het haar uitvalt en zoogende vrouwen, die last hebben van haaruitval, moeten het hoofd des morgens of in den loop van den dag bevochtigen met het sap van den bonggol pisang. Nagenoeg alle pisangsoorten zijn geschikt daarvoor, alleen de pisang soesoe niet.
Men raspt de versche bonggol of hakt deze zeer fijn. Het raspsel wordt uitgeperst en dit vocht door een doekje gezeefd en in den dauw afgekoeld.
Het is verassend, zulke goede resultaten als men van dit eenvoudige middel zal zien.
Nog beter is het, het noodige vocht direct uit den bonggol af te tappen, zooals dat beschreven in de eerste afdeeling van dit boek.
Nog een waarschuwing aan de gebruikers om te zorgen, dat dit bonggol-vocht niet met het linnengoed in aanraking komt.
Het geeft namelijk vlekken, die er niet meer uit te krijgen zijn.

recept:465 Haaruitval

Twee ons rami wortels worden fijngestampt, zonder dat iets van het sap verloren gaat. Doe dit in een wijnflesch, giet er een halven liter
Barcelona brandewijn op en laat dit mengsel veertien dagen lang in de zon trekken. Het is dan voor gebruik gereed. De hoofdhuid moet daar dagelijks mede worden gewreven.
Dit middel helpt niet alleen tegen het uitvallen van het haar maar verdrijft tevens de hoofdroos.

recept:466 Haaruitval

De javanen gebruiken het bladmoes van daoen mangko wel om de hoofdhuid mede in te smeren tegen haaruitval. Dit middel staat echter tegen door de onaangename lucht.

Haarverzorging

De Europeesche vrouw heeft als regel te klagen over dun hoofdhaar. In vele gevallen is dit een erfelijke eigenschap, maar de individueele behandeling heeft er toch ook veel invloed op.
Veelal is het haar bedorven door onpractische en te scherpe waschmiddelen en door het gebruik van allerlei ondeugdelijke middeltjes, die verkocht worden, om hoofdroos tegen te gaan en om mooi zwaar haar te krijgen. Veel van die middelen helpen alleen den fabrikant.

Hoofdroos treedt vooral op, wanneer geregeld gewasschen wordt met hard water, dat is water, waarin veel kalk is. Roos is in vele gevallen oorzaak, dat het haar uitvalt. Vele middeltjes, die worden aanbevolen, om de roos te bestrijden, zijn echter zelf oorzaak van het uitvallen der haren.

Zie verderop de recepten tegen hoofdroos.

Het hoofdhaar dient eens in de veertien dagen te worden gewasschen.
Dames met dun haar kunnen volstaan met een keer in de drie weken of zelfs een keer per maand.

Het haar moet twee keer per dag goed worden uitgekamd met een groven kam. Kam het haar nooit, als het niet geheel droog is en gebruik zoo min mogelijk een fijnen kam.

Ben kam met stevige grove tanden, die niet scherp mogen zijn, is tevens een goed instrument voor hoofdhuidmassage.
Men scheidt het haar daarvoor met de hand en drukke de tanden langzaam op het gedeelte der hoofdhuid, dat zoo zichtbaar wordt. Deze bewerking herhale men twee maal per dag, zonder een plekje van het hoofd over te slaan.

Gebruik altijd uitsluitend Uw eigen haarkam, want allerlei hoofd- en haarziekten worden gemakkelijk door een kam overgebracht.

recept:467 Haarverzorging

Alte droog haar kan men daags na het wasschen met een weinig klapperolie of kemiriolie spaarzaam invetten. Het is zeer wenschelijk, eens per week wat vet op de hoofdhuid te brengen, zoo dat het in de poriën kan dringen.
Borstel het haar vooral niet elken dag. Het zal er onder lijden en afbreken.
Het haar, dat den geheelen dag in een wrong heeft gezeten, moet des nachts zeer los gevlochten zijn, of wel geheel los hanggen. Het beste is het, wanneer men het op het hoofdkussen uitspreidt. Ook is het goed, het haar in den ochtend eenigen tijd los over de schouders te laten hangen.

recept:468 Haarverzorging

Zacht en krullend haar krijgt men, door de olie uit de nagasaripitten er in te wrijven.

Haarwassching

recept:469 Haarwassching

Voor de geregelde haarwassching bestaat geen beter middel dan merang. Voor een keer behoeft men een halve kati. Dit wordt des avonds te voren verbrand en de asch gemengd met iets minder dan een liter koud water. De werkzame stoffen uit de asch gaan in oplossing over en, wanneer het water door een doekje gezeefd is, is het haarwaschwater voor het gebruik gereed.

recept:470 Haarwassching

Alvorens men tot het eigenlijke wasschen overgaat, moet de hoofdhuid met de toppen van de vingers goed ingewreven worden met klapperolie. De roos laat dan los en wordt met een stofkam er uitgekamd.
Men kan het haar nu wasschen met het gereedgemaakte water (zonder eenige toevoeging van zeep of ander schuimverwekkend middel), tot de hoofdhuid wit ziet en het haar niet meer vettig is. Druppel er nu wat sap van djeroek poeroet over en spoel het na met gewoon zacht water, waarin men eventueel bloemen of ander parfumeermiddelen in bescheiden mate heeft gemengd.
Het haar wordt nu met een badhanddoek zoo goed mogelijk gedroogd (zonder wringen) en men laat het, los hangend, verder drogen. Eerst als het geheel droog is, mag het met een zeer groven kam worden gekamd. Let op, dat de kam geheel gaaf is. Een gebarsten kam of een, waaraan tanden ontbreken en scherpe kanten heeft, breekt bij elke beweging meerdere haren af en richt verwoestingen aan.

recept:471 Haarwassching

Bij zeer hard en weerspannig haar bevochtigt men het na de djeroek poeroet nog met wat klappermelk, die er voor het grootste deel weer wordt uitgespoeld met het geurige water.
Het haar wordt daar los en zacht van. Voor dames, die reeds op leeftijd gekomen zijn, is de volgende haarwassching zeer goed.

recept:472 Haarwassching

Een stukje Sunlight zeep ter grootte van een duivenei wordt in een vingerkom heet water geheel opgelost. Is het afgekoeld, dan doet men er een geklutsten eierdooier in. Wasch het haar daarmede. Neemt vervolgens een djeroek wangi of djeroek poeroet, pof die goed gaar, pers deze uit in een half splitglas met water, zeef dit mengsel en wasch het haar daarmede na.
Ten slotte spoelt men het haar met schoon water uit.

recept:473 Haarwassching

Voor menschen met fijn hoofdhaar is het goed, om het haar te wasschen met water, waarin de asch van gedroogde schillen van pisang mas en een eierdooier gedaan zijn.

recept:474 Haarwassching

Als hoofdwassching gebruikt men ook wel oerang-aring, in water of in klapperolie gewreven. Men krijgt daar tevens mooi zwart haar door.

recept:475 Haarwassching

Een haarwaschmiddel, dat het haar zacht maakt, is lerak.
Deze vruchten zijn eenigszins giftig. Ze hebben het voordeel, dat ongedierte op het hoofd er tevens door gedood wordt. Voor een keer wasschen zijn drie vruchtjes genoeg.

Handen (zachte)

recept:476 Handen (zachte)

Deze krijgt men, door ze te wrijven met de binnenzijde van de schillen van pisang mas.

Hartkloppingen

recept:477 Hartkloppingen

Hiertegen neemt men een aftreksel van den wortelbast van de madja in.

recept:478 Hartkloppingen

Elken dag drie paitglaasjes sangketsap is ook voortreffeliik.
Men neemt daartoe twee stengels van een vingerlengte elk, stampt ze fijn met een paitglaasje water, laat dit een half uur staan, zeeft het vocht door een doekje en drinkt het met wat zout op de nuchtere maag.

recept:479 Hartkloppingen

Een voorschrift van Dr. Eisinger, die in het einde van de vorige eeuw te Batavia practiseerde en veel Indische kruiden voorschreef, is het volgende: zet 30 gram fijngehakte wortel van zwart suikerriet, het zoogenaamde zwarte Cheribonriet, met een halven liter kokend water op een zacht vuur gedurende tien minuten te trekken, zonder dat het opnieuw gaat koken.
Na filtreering wordt dit drankje gedronken.
eerste pagina begin pagina volgende pagina begin vorige pagina einde vorige pagina laatste pagina