Buikziekte bij volwassenen - infectie bijvoorbeeld door slecht drinkwater

recept:220 Buikziekte bij volwassenen - infectie bijvoorbeeld door slecht drinkwater

Vijf gram daoen ketoembel, een stukje koenir, zoo groot als een vingerlid, een kajoe oeles met een kwart liter water opzetten en tot op een derde laten verkoken. Het vocht wordt in eenmaal ingenomen.

recept:221 Buikziekte bij volwassenen - infectie bijvoorbeeld door slecht drinkwater

Het dieet hierbij moet bestaan uit zacht gekookte rijst met gepofte kip of gepofte dengdeng. Na elken maaltijd een portglas ananassap.
De patiënt mag schepbaden gebruiken.

Buikziekten bij volwassenen - door ontstekingen der ingewanden

De ontlasting ziet er uit als gehakt vleesch met velletjes.

recept:222 Buikziekten bij volwassenen - door ontstekingen der ingewanden

Kook in dit geval een dessertlepel djinggi met een halven theelepel pala lelaki in twee glazen tadjin en laat dit tot op de helft verkoken.
Deze hoeveelheid wordt drie- tot viermaal per dag ingegeven.
De patiënt moet streng dieet houden. Hij mag slechts het geklutste wit van vijf eieren hebben, nadat dit neergeslagen is en uitsluitend nog al dikke tadjin drinken. Dit wordt drie dagen volgehouden en dan kan een proef genomen worden met zeer zachte nasi tim, waarin mager kippenvleesch is getrokken.

recept:223 Buikziekten bij volwassenen - door ontstekingen der ingewanden

Volkomen rust is een vereischte en er moet een tapel op den buik gelegd worden van daoen dadop serep met sosor bekek, welke tweemaal per dag moet worden ververscht.

recept:224 Buikziekten bij volwassenen - door ontstekingen der ingewanden

Begint tengevolge van de behandeling de afgang hard te worden, dan geve men den patiënt een lavement van vijf blaadjes iler en een lepel slaolie, die met twee theekopjes water worden opgezet en tot op de helft verkookt.
Vooral wanneer er op den derden dag van de kuur geen ontlasting komt, moet dit middel worden toegepast.

recept:225 Buikziekten bij volwassenen - door ontstekingen der ingewanden

Ook moet de patiënt vanaf den derden dag na de nasi tim drie of vier lepels papaja gebruiken.

recept:226 Buikziekten bij volwassenen - door ontstekingen der ingewanden

De ontlasting mag een maand lang niet hard zijn, omdat de ziekte zich anders weer openbaart. Om dat te voorkomen, moet de patiënt veel papaja gebruiken en selasih drinken.
Selasih is daarom zoo heilzaam, omdat het de teere darmwanden beschermt tegen beschadiging van andere stoffen, doordat het zich daaromheen vastzet.

recept:227 Buikziekten bij volwassenen - door ontstekingen der ingewanden

Treedt bij deze ziekte diarhee op, dan geve men driemaal daags het volgende drankje. Een handvol patikan tjina met wortel en al in stukjes gesneden, een stukje koenir ter lengte van een vingerlid, een vingerlengte kajoe poelasari en zeven ketoembar bij elkaar stampen, echter niet al te fijn, met twee kopjes water opzetten, tot op de helft verkoken en dan filtreeren.

recept:228 Buikziekten bij volwassenen - door ontstekingen der ingewanden

Treft men etter en vellen in de ontlasting aan neem dan een handvol pontjasoeda bladeren (circa 23 gram), zet die met drie splitglazen water op en verkook de hoeveelheid vocht tot twee glazen. Deze hoeveelheid moet gedurende twee achteneenvolgende dagen in drie keer worden uitgedronken. Den tweeden dag wordt het drankje eerst opgewarmd met de bladeren er nog in.
Er dient streng dieet te worden gehouden. Het voedsel mag uitsluitend bestaan uit koude tadjin met geklutst en neergeslagen eiwit en door geroerd. Het wit van een ei op een splitglas tadjin.
Denk er aan, dat de tadjin tweemaal per dag versch moet worden gemaakt, want tadjin verzuurt spoedig.
Een hongerkuur is voor deze patiënten een passend geneesmiddel.

recept:229 Buikziekten bij volwassenen - door ontstekingen der ingewanden

Tegelijkertijd wordt een tapet aangelegd van dadop serep bladeren, sosor bebek en simbar mendjangan. Deze moet telkens vernieuwd worden, wanneer de bladeren droog zijn geworden.
Bij deze ziekte moeten de patiënten niet alleen het bed houden. maar zich zoo weinig mogelijk bewegen.
Treedt genezing in, dan nog maanden lang zacht gekookte rijst met kippenbouillon eten en eerst langzaam overgaan naar kippenvleesch en tot poeder gestampte dengdeng.
De genezen patiënten moeten zich zeker nog wel een jaar lang onthouden van het gebruik van zure of scherpe vruchten en gekruide spijzen en dranken. Na den maaltijd mag alleen papaja en zeer rijpe gekookte pisang worden genuttigd.

Buikziekte bij volwassenen - gevolg van endeldarmontsteking

recept:230 Buikziekte bij volwassenen - gevolg van endeldarmontsteking

Hier volgt een recept, uitsluitend uit gedroogde kruiden samengesteld, dat men dus in vooraad kan maken en in een goed stuitende stopflesch wel een jaar lang kan bewaren:
Een half pond patikan tjina bladeren, goed gedroogd en dan in kleine stukjes gesneden, drie dessertlepels kelembak, tot poeder gemalen, of wel rabarberpoeder uit de apotheek, 125 gram geraspte temoe lawak, drie lepels fijngehakte kajoe poelasan, drie lepels geraspte koenir, een lepel kajoe angin en een theelepel gestampte anijszaadjes.
Dagelijks wordt hiervan een dessertlepeltje met twee splitglazen water opgezet, tot op de helft verkookt en in gedeelten uitgedronken.

Buikziekten bij volwassenen- door inwendige hitte

recept:231 Buikziekten bij volwassenen- door inwendige hitte

De beste medicijn is het vocht, dat men perst uit geraspte arowrootwortel. Men kiest hiervoor liefst den wortel van de plant met wit gevlekte bladeren.

recept:232 Buikziekten bij volwassenen- door inwendige hitte

Branderige ontlasting met dik. niet doorschijnend slijm om de vaste stof wijst op groote hitte in het lichaam, Men gebruikt dan een week lang het volgende drankje en onthoudt zich van het gebruik van alcohol, rundvleesch, melk en gepeperde spijzen.
Een theelepel rabarberpoeder, zeven schijfjes temoe lawak, een theelepel daoen meniran, een halve theelepel ketoembar. een stukje zoethout van een halven vinger lang en een groote lepel daoen saga worden met twee splitglazen water opgezet en tot op de helft verkookt. Deze hoeveelheid wordt bij gedeelten in den loop van den dag uitgedronken.

recept:233 Buikziekten bij volwassenen- door inwendige hitte

Bovendien is het nemen van zitbaden, veel wandelen en het drinken van boewa tempajan thee zeer bevorderlijk voor de genezing.

recept:234 Buikziekten bij volwassenen- door inwendige hitte

Ten slotte nog een recept, uitsluitend uit gedroogde kruiden samengesteld, dat uitstekend helpt, wanneer de ontlasting nu eens dun is en er dan weder kleine stukjes steenharde stof komen.
Drie groote lepels bidara laoet, drie groote lepels sidawajah, een groote lepel ketoembar, een groote lepel rabarberpoeder of gemalen kelembak, een dessertlepel podisari, een dessertlepel zoethout, een half pond gedroogde saga blaadjes, een half pond gedroogde asem blaadjes en drie lepels geraspte koenir.
Vooral de kruiden moeten goed fijn gemaakt worden; voor de bladeren is het voldoende, als ze goed droog zijn en dan in de hand worden verpulverd. In een goed sluitende stopflesch kan men dit mengsel wel een jaar lang goed houden, mits het geheel droog is. Voor het gebruik telkens opnieuw dooreen mengen.
Men neemt als dagelijksche dosis voor volwassenen een dessertlepel vol, zet die met een aer blandaflesch water op, doe daar nog een handvol versche gaganblaadjes bij, die men te allen tijde krijgen kan en verkook het vierde gedeelte van het water. Het drankje wordt in gedeelten bij wijnglazen uitgedronken.

Buikziekte bij volwassenen - door inwendige hitte met bloed in den afgang

recept:235 Buikziekte bij volwassenen - door inwendige hitte met bloed in den afgang

Ganjongwortel wordt rauw geraspt en het sap door een doekje er uitgeperst en daarvan twintig gram ingenomen.
Is de wortel erg droog, doe dan eerst wat water bij het raspsel.

Buikziekten bij volwassenen - als gevolg van koorts in den buik

Dorstigheid bij buikijders wijst op koorts in den buik. Men geeft dan medicijnen, die verkoelend en toch zacht stoppend werken

recept:236 Buikziekten bij volwassenen - als gevolg van koorts in den buik

Heeft de patiënt stinkende ontlasting, kook dan een half ons fijngehakte mengkoedoe bast vijf minuten lang met een halve wijnflesch water en laat hem daarvan om het uur een paitglaasje vol uitdrinken.

recept:237 Buikziekten bij volwassenen - als gevolg van koorts in den buik

Heeft de patiënt een branderig gevoel in maag en ingewanden en aan het fondament en veelvuldigen afgang, neem dan een handvol patikan tjina, aan kleine stukjes gesneden, een theelepel moengsi, een stukje zoethout van een vingerlengte en een lepel geraspte bidara laoet. Zet deze ingrediënten met drie kopies water op en verkook het vocht tot op de helft.
De patiënt moet hiervan driemaal daags een paitglaasje vol innemen.
Is de buikziekte erg, dan mag eventueel alles in een keer worden uitgedronken.

recept:238 Buikziekten bij volwassenen - als gevolg van koorts in den buik

Indien men daarbij werkelijk temperatuursverhooging heeft, zal het volgende drankje helpen. Een half ons tandjong bloemen, tien gram gehakte tandjongbast overgieten met een halven liter kokend water, dit laten trekken en, als men dorst heeft, daarvan drinken.
Het drankje verzuurt spoedig, zoodat het dagelijks versch moet worden aangemaakt.

recept:239 Buikziekten bij volwassenen - als gevolg van koorts in den buik

Als men tengevolge van koorts in den buik last heeft van voortdurende diarhee, dan maakt men het volgende drankje klaar. Twee groote lepels simaruba, een lepel kajoe poelasari, een lepel geraspte kajoe timor. Giet daar een halven liter kokend water op en laat het, goed gesloten, trekken.
Als de patiënt last van krampen heeft, wordt bij de kruiden nog een stukje empoe koenir gedaan, dat fijngesnedenden wordt.
Van het aftreksel moet om de twee uur een paitglaasje worden ingenomen. In erge gevallen om het uur.

Buikziekte bij volwassenen - door haemorrhoiden

recept:240 Buikziekte bij volwassenen - door haemorrhoiden

Een half pond kangkoeng wortels met een wijnflesch water opzetten en tot op drie kwart laten verkoken. Dit aftreksel moet in den loop van den dag worden gedronken.
De patiënt moet veel zit-, en volbaden gebruiken.
Hij moet een dieet volgen van uitsluitend nasi tim met kippenvleesch.
Scherpe en verhittende spijzen, zoomede alcoholische dranken zijn streng verboden.

Buikziekten bij volwassenen - door malaria

recept:241 Buikziekten bij volwassenen - door malaria

Wanneer de ledematen, vooral de beenen reeds gezwollen zijn, neemt men daoen meniran van enkele vingers lengte, drie blaadjes semboeng, een stukje koenir van een half vingerlid, een theelepel bidara laoet, Zeven ketoembar en kookt dat alles vijf minuten lang in twee splitglazen water. Het vocht wordt in den loop van den dag uitgedronken.

Buikziekten - Recept voor gedroogde kruiden

Mits goed gedroogd, kunnen deze kruiden zeker een jaar lang bewaard worden, wanneer men ze opbergt in goed sluitende stopflesschen.
Voor de voorgaande recepten zijn bijna zonder uitzondering versche kruiden noodig, die als regel ook het geheele jaar door te bekomen zijn.
Wie eenige belangstelling heeft voor geneeskrachtige kruiden zal de kruiden, die niet gemakkelijk verkrijghaar zijn, zelf moeten aanplanten of tijdig zorgen, de vindplaatsen te kennen.
Toch kan het wenschelijk zijn, zich onafhankelijk te maken van de versche kruiden. We denken hier in de eerste plaats aan hen, die voor langeren tijd op reis gaan en dan bij gebleken behoefte zich de gewenschte kruiden niet zouden kunnen verschaffen.
In den inlandschen medicijnhandel zijn ook gedroogde kruiden verkrijgbaar, die zoowel tegen spruw, dysenterie als tegen andere buikziekten goed moeten zijn en meestal worden aangeduid met den naam obat seriawan en djampi oesoes. Het ligt voor de hand, dat men beter zelf klaar kan maken, wat men behoeft. Men weet dan precies, wat er in gemengd is.

recept:242 Buikziekten - Recept voor gedroogde kruiden

Obat seriawan Kloppenburg tegen buikziekte, diarhee, zwakke maagsappen, slechte galafscheiding en inwendige hitte.
Een flinke lepel ketoembar (vooral groote vruchtjes), een lepel maritja bolong, drie volle lepels gestampte kajoe poelasari, twaalf stuks kajoe oeles, vijf gram kajoe angin, dat op dadapboomen geplukt is, twintig daoen trawas, vier groote lepels geraspte empoe koenir, twee groote lepels geraspte lempoejang wangi, een groote lepel geraspte koentji, een ons dempol lelet bladeren, die eerst in hun geheel gedroogd en dan verpulverd zijn, twee groote lepels gedroogde daoen meniran, een dessertlepel gestampt zoethout, een ons gedroogde sagabladeren en drie groote lepels fijngestampte koentji pepet.
Dit alles wordt goed gemengd, extra gedroogd en dan fijngemaakt in de stopflesch gedaan.
Voor het gebruik wordt een dessertlepel vol met twee splitglazen water opgezet en tot op de helft verkookt.
Is de buikloop erg, dan neme men voor volwassenen eventueel een eetlepel vol.
Telkens voor het gebruik opnieuw mengen, omdat het fijnste poeder steeds naar beneden zakt.

Cholera

recept:243 Cholera

Een middel, dat men feitelijk steeds in huis dient te hebben vooral in tijden van cholera, is het volgende.
Zes lepels fijngesnedenden laos, vijf lepels knoflook en twee paplepels keukenzout (vooral geen tafelzout). Doe dit op een heele kruik jenever en laat het 14 dagen in een goed gesloten stopflesch zooveel mogelijk in de zon trekken.
Bij krampen en buikaandoeningen vooral in tijden, dat er cholera heerscht, neme men een paitglaasje van dezen drank.
Als de choleralijder het eerste glaasje uitbraakt, geve men onmiddellijk daarna een tweede.
Men kan hoogstens drie glaasjes toedienen.

recept:244 Cholera

Een handvol semboengbladeren met een splitglas water op zetten en tot de helft verkoken. Als het gereed is, voege men vier of vijf druppels pepermuntolie toe. Dit als thee drinken.
Bepaald verassend is de uitwerking van deze semboeng thee. Deze thee wekt den hamerslag op, doet het braken verminderen en prikkelt de nieren tot verhoogde werkzaamheid.
De hinderlijke krampen en persingen worden minder en het kille gevoel, dat de lijders over het geheele lichaam hebben, zal spoedig verdwijnen.
Ze krijgen een kalm behagelijk gevoel en beginnen hevig te transpireren.

recept:245 Cholera

Choleralijders hebben veel dorst. Lesch deze met semboeng thee.
Neem daartoe vijf toptakjes van semboeng van eenige vingerlengten lang, zet die met een wijnflesch water op en verkook het tot op een kwart. Dit geve men warm te drinken.
De overblijvende uitgekookte bladeren kan men nog gebruiken voor warme omslagen.

recept:246 Cholera

Ook dampbaden van kokend water, waarin semboengbladeren zijn gedaan, helpen.

recept:247 Cholera

Het is heilzaam, de zieke in te smeren met kajoepoetih olie, kapoer sirih en citroensap.

recept:248 Cholera

Is de aanval blijkbaar geweken, dan geve men den lijder eiwit, dat eerst geklutst en dan neergeslagen is, ongeveer de hoeveelheid van acht eieren per dag. Men menge dit aan met het water van kelapa idjo.
Kelapa idjo verhindert, dat na de cholera typhus uitbreekt.
Ten afwisseling kan men ook ongesuikerde blikkenmelk geven in de verhouding van een groote lepel melk op een splitglas klapperwater.
Na enkele dagen kan men rijstewater of zachte nasi tim geven en dan langzaam aan tot de gewone voeding overgaan.

recept:249 Cholera

Tegen cholera neemt men ook wel laos merah.

recept:250 Cholera

Een goed geneesmiddel is verder nog het eten van knoflook.

Cholerine Hieronder verstaat men een lichte cholera

Eigenlijk een acute maag-darmcatarh, zooals die ook wel bij jonge kinderen voorkomt en dan ook wel kindercholera wordt genoemd.

recept:251 Cholerine Hieronder verstaat men een lichte cholera

Vier tot vijf toptakjes semboeng van elk twee vingers lang zet men met een wijnflesch water op en verkookt dit, tot er ongeveer een aer blanda flesch vocht over is. Daarin doet men een theelepel goede kajoepoetih olie of een theelepel minjak poko. Om het een moet hiervan een portglas lauw worden ingenomen.

recept:252 Cholerine Hieronder verstaat men een lichte cholera

De buik wondt ingesmeerd met asem kawak en kapoen sirih.
Warme kruiken zullen den patiënt verlichting geven. Bij een aanval van cholenine mag slechts tadjin worden gedronken. Wanneer beterschap intreedt, langzaam aan nasi tim met wat kip er in, of gemalen dengdeng en over gestrooid, eten.
Tegen den dorst kan men ook brood zoo lang roosteren, tot het verkoold is, daar kokend water oven gieten, dit laten trekken en dat aftreksel te drinken geven.
In plaats van brood kan men ook verkoolde rijst nemen.
Dampbad
In enkele recepten staat aangegeven, dat de medicijnen in een dampbad moeten worden gebruikt. Men gaat daarvoor als volgt te werk. Het water, waarin de medicijnen zijn gedaan, wordt kokend heet in een groote kom of open schaal onder een rieten stoel gezet, waarop de patiënt ontkleed gaat zitten. Men wikkelt den patiënt nu tot aan het hoofd in een wollen deken, die rondom op den grond hangt, zoodat geen damp kan ontwijken.
Na afloop moet de patiënt zich te bed begeven gedekt met een deken en daarin blijven, tot het lichaam weder zijn normale temperatuur heeft herkregen.
Soms hebben na het eigenlijke stoombad en voor het te bed gaan nog koude afwasschingen plaats. Dit staat dan speciaal aangegeven.
Deze dampbaden zijn zeer afmattend en mogen dan ook niet te vaak worden genomen. De duur van het eigenlijke dampbad is telkens bij de recepten vermeld.

Darmbloeding

recept:253 Darmbloeding

Hiertegen drinke men klapperwater van jonge kelapa idjo.

recept:254 Darmbloeding

Ter voorkoming van hooge koorts make men een tapel van sosor bebek bladeren op den buik.

Darmontsteking

recept:255 Darmontsteking

Men neme hiertegen een aftreksel van kajoe tjendana.

recept:256 Darmontsteking

Een ander middel is een aftreksel van patikan kebo. Het gedroogde kruid kan even zoo goed dienen als het versche. Men plukt het voor den bloei. Dan hebben de stengels het meeste melksap en dit melksap bevat juist de werkzame stoffen. Het is zuiverend, samentrekkend in geringe mate narcotisch.

Darmzweren

recept:257 Darmzweren

Voor een volwassene neemt men drie of vier plantjes patikan kebo en drie of vier schijfjes empoe koenir. Deze worden rauw gestampt met een weinig water en wat zout. Het sap wordt door een doekje er uitgeperst en eenmaal per dag ingenomen.
Voor kinderen maakt men natuurlijk naar verhouding minder. Men zoekt hiervoor patikan kebo plantjes uit, waar nog geen zaadbolletjes aan zitten.
De patiënt moet streng dieet houden en mag slechts arowrootpap hebben met per dag het neergeslagen wit van hoogstens zes eieren er door geroerd. Voor elken maaltijd moet de pop versch worden klaargemaakt glas water er bij doen en wat zout. Dit wordt ineens uitgedronken.
Als de ingewanden gezuiverd zijn, is het in de meeste gevallen niet moeilijk, de buikziekte met eenvoudige middelen te genezen.
Echter niet voor alle buikziekten moet gelaxeerd worden. Bij gevatte kou bijvoorbeeld heeft het laxeeren geen zin. Dan zijn er gestellen met ziekelijk speeksel, onvoldoende maagsappen, slechte gal enz. Voor al deze kwalen ,bestaan velerlei kruiden, maar in de eerste plaats moet de kwaal zelf bestreden worden. Men mag niet overhaast te werk gaan en kan in de meeste gevallen, ook niet reeds na enkele dagen medicijn te hebben gebruikt, duidelijk waarneembare verbetering verwachten.
Blijkt na grondig onderzoek, vooral bij het houden van een streng dieet, dat de toestand zorgelijk is, dan kan men er toe overgaan, andere medicijnen toe te passen.
Is de patiënt op den goeden weg naar beterschap, dan vooral niet te vroeg vleesch en versterkend voedsel toedienen. De ingewanden kunnen dit nog niet verwerken en wat niet verteerd kan worden prikkelt maag en darmen tot grootere werkzaamheid, dan ze kunnen presteeren met het noodlottige gevolg, dat de patiënt weer achteruit gaat en de duur van de ziekte wordt gerekt.
Eerst moeten de ingewanden geheel in orde zijn en dan langzamerhand weer aan het zwaardere werk worden gewend. Het aansterken van den patiënt komt pas in de tweede plaats.
Koude thee is voor buiklijders af te raden, omdat thee de maagsappen verslapt.
Samentrekkende medicijnen zijn voor buiklijders verkeerd. Het gebruik van de in den medicijnhandel verkrijgbare djampi oesoes en obat seriawan is daarom af te raden, want er zijn allerhande wrange kruiden in gemengd. De ziekte zal er eerder door verergeren dan van genezen.

recept:258 Darmzweren

Men kan dit middel ook gekookt gebruiken. Dan wordt tien gram patikan kebo met acht koenir in een kwart liter water opgezet en tot op de helft verkookt. Deze hoeveelheid is juist genoeg voor een volwassene, om in den loop van den dag uit te drinken.

Diarhee of buikloop

Stopmiddelen mogen alleen worden gebruikt, wanneer de afgang uit helder geel of groen vocht bestaat. Is de afgang stinkend, troebel, breiïg, zwart of donker gekleurd, dan moet eerst zoo lang gelaxeerd worden, tot deze helder is.

recept:259 Diarhee of buikloop

Wanneer de afgang zeer dun is, kookt men een eetlepel fijngehakte sana kembang en een dessertlepel simaruba met een wijnflesch water en laat het tot op de helft verkoken. Om de twee uur moet hiervan een paitglaasje vol worden ingenomen.
Voelt de patiënt na het gebruik van dezen drank nog krampen, dan is dit een teeken, dat de diarhee niet gestopt mag worden, omdat er nog te veel vuile stoffen in het darmkanaal zijn, die verwijderd moeten worden.

recept:260 Diarhee of buikloop

Neem een stuk bast van boewah nona van ongeveer twee vingers lang en twee vingers breed. Zet dit met 400 gram water op en verkook het tot op de helft. Dit aftreksel moet in drie keer worden uitgedronken.

recept:261 Diarhee of buikloop

Een handje vol jonge blaadjes van djamboe kloetoek bij voorkeur van de soort, waarvan de vruchten van binnen rood zijn, een theelepeltje fijngehakt kajoe poelasari en vijf anijszaadjes worden met twee kopjes water opgezet en tot op de helft verkookt. De zoo verkregen hoeveelheid vocht wordt in den loop van den dag in twee keer ingenomen.

recept:262 Diarhee of buikloop

Men kan ook de jonge djamboeblaadjes eenvoudig fijn wrijven met water en zout en dit vocht drinken, zonder het te koken.

recept:263 Diarhee of buikloop

Ten slotte kan men de jonge djamboeblaadjes ook met wat zout kauwen en zoo inslikken.

recept:264 Diarhee of buikloop

Wanneer bij buikloop de vaste stof wordt voorafgegaan door veel bloed en slijm, dan neemt men een vierkant blokje of twee ronde schijfes gambir en een stukje koenir ter lengte van een halven vinger.
Snij in dunne schijfjes, zet ze met een splitglas water op en verkook het tot op een derde. Driemaal daags neemt men een paitglaasje hiervan in. Mindert de afgang, dan verder slechts twee glaasjes per dag en als na het eerste glas geen ontlasting meer komt, de drank verder niet meer innemen.
Bij deze medicijn behoort men een Priessnitz verband met warm water op den buik te doen. De patïent moet te bed blijven en zich voeden met nasi tim, waarin een kippenkluifje is gekookt.

recept:265 Diarhee of buikloop

Komt daarentegen eerst de vaste stof en daarna bloed met slijm dan neemt men dezelfde hoeveelheden gambir van het vorige recept doch zonder de koenir, verkookt die in twee kopjes water tot op de helft, doet er dan een theelepel arowrootmeel in, kookt dit gaar en wanneer het afgekoeld is, moet de patiënt van dat vocht een portglas uitdrinken en van de rest een lavement nemen.
De patiënt moet zich zeer rustig houden en zich voeden met zachte nasi tim, waarin een kippenkluifje zonder vleesch afgekookt is. Het voedsel moet vrijwel koud worden genuttigd.
Men houdt de patiënt op krachten met eiwit. Het wit van vijf eieren wordt daartoe met een theekopje water geklutst en daarvan krijgt de patiënt om het uur een paitglaasje vol.
Is er den volgenden dag geen afgang meer, dan behoeft men geen lavement met gambir meer te geven.

recept:266 Diarhee of buikloop

Na den maaltijd geve men twee groote lepels papaja en, om den dorst te lessen, selasih met boewah tempajan, zooals nader beschreven is in recept nummer 322.
Wanneer er na het lavement geen ontlasting meer komt, mag de patiënt zeer spoedig schepbaden gebruiken.
Ook bij dezen vorm van buikloop moet de patiënt een Priessnitz verband gebruiken.
Wanneer de patiënt niets dan bloederig vocht kwijtraakt, moeten de kruiden zoo gekozen worden, dat ze geen verwarmenden invloed hebben. Er mag wel iets samentrekkends in zijn, doch niets verhittends.

recept:267 Diarhee of buikloop

Men lette vooral op de samenstelling van de ontlasting. Is er geen vaste stof bij, ook geen groenachtig slijm of velletjes, dan is de ziekte, die den bloederigen afgang veroorzaakt, meestal overgroote inwendige hitte of wel aambeien.
Men neemt dan een paitglaasje tot een portglas van het vocht uit den bonggol van de pisang kepok. Ook de afgevallen pisangbloemen, waarvan de vrucht zich reeds heeft gevormd, kunnen als medicijn dienst doen tegen deze kwaal. Men eet er een stuk of tien van op.

recept:268 Diarhee of buikloop

Zelfs de lange vruchtsteel van den pisang, voor zoover deze in den schijnstam zit, kan dienen. Snij deze aan dunne schijfjes, giet daar warm water over, laat dit zoo een minuut of vijf trekken en geef dat vocht aan den buiklijder te drinken.

recept:269 Diarhee of buikloop

Ook tahi oeler sawah helpt tegen bloedafgang. Men neemt hiervan drie theelepels daags.

recept:270 Diarhee of buikloop

Een ander middel is het volgende: drie rijpe pisang batoe vruchten worden geschild en drie jonge onrijpe met schil en al in kleine stukjes gesneden. Ze worden nu met elkaar zoolang gekneed, tot het een massa is.
Het sap, dat er uitloopt, wordt opgevangen en gezeefd en den lijder te drinken gegeven. Hij mag tot twee splitglazen vol per dag hebben.
Nadrukkelijk wordt gewaarschuwd, dat dit middel niet mag worden toegepast, als er groen slijmerige of donkere stof bij de ontlasting is.
Het is alleen bestemd voor lijders met zuiveren bloedafgang. In alle andere gevallen zon de ziekte kunnen verergeren.

recept:271 Diarhee of buikloop

Ook het drinken van klapperwater van jonge kalapa idjo kan den lijder worden toegestaan, vooral wanneer hij ook koorts heeft.
Verder moeten omslagen van verkoelende bladeren worden gebruikt.

recept:272 Diarhee of buikloop

Gewone diarhee, die aanhoudt, nadat men met behoorlijk gevolg heeft gelaxeerd en waarbij de ontlasting zeer dun is met slijm er in, ontaardt in dysenterie, wanneer men deze ziekte verwaarloost.
Het middel hiertegen is het volgende drankje een stukje kajoe timor van 4 cm in het vierkant, vijf anijs- of venkelvruchtjes, een stukje kajoe poelasari van een halven vinger lang, een stukje bast van djamboe kloetoek van een halven vinger en een flinke handvol pegagan met wortel en al worden opgezet met drie splitglazen water en tot op de helft verkookt. Van dit aftreksel meet de patiënt driemaal daags een wijnglas drinken. De dagen, dat het drankje niet versch is gemaakt, moet het voor het gebruik eerst even worden opgewarmd.
Het dieet bestaat uit nasi tim met kippenvleesch er in.

recept:273 Diarhee of buikloop

Bij voortdurende diarhee neemt men een kajoe oeles, een theelepel podisari, een theelepel moermak daging, een koentji knolletje en een stukje areng djati, zoo groot als een koffieboon.
Stamp alles bij elkaar goed fijn, doe er een portglas water bij en slik het zoo in.

recept:274 Diarhee of buikloop

Wanneer de diarhee bijna niet te stoppen is en de patiënt door het langdurige lijden zeer verzwakt is, neem dan drie lampoejang pait van een halve vingerlengte elk, drie koentji knolletjes en drie stuks kedawoeng. Pof deze. Doe er twee rauwe koentji knolletjes bij, twee gram sintok, een saparantoe, een gram kajoe masoji, een kwart theelepeltje djinten itam, drie stuks kemoekoes, een tjabe djawa, een kwart theelepel podisari en moermak daging, een kwart theelepel ketoembar en een halven theelepel moengsi. Maak alles goed fijn en doe er tenslotte nog de in stukjes gesneden halve schil van een ramboetan bij. Giet er 200 gram water op en laat alles vijf minuten trekken.
Zeef het door een niet alte fijn doekje en drink dit vocht voor de helft overdag en voor de andere helft des nachts op.
Men moet hiermede doorgaan, tot de ontlasting weder normaal is.
De patiënt mag inmiddels geen ander voedsel hebben dan nasi tim, bestrooid met een eetlepel dendeng poeder en moet uitsluitend een aftreksel van gebrande rijst drinken.

recept:275 Diarhee of buikloop

Is er bloed noch waterig slijm in de ontlasting, treden geen krampen op, doch is de afgang alleen te veelvuldig, zet dan vijf gram simaruba op met 500 gram water, verkook het tot op de helft en neem om de twee uur een paitglaasje vol daarvan.

recept:276 Diarhee of buikloop

Is de afgang na vier dagen nog niet normaal, gebruik dan verder hetzelfde drankje, doch nu met nog vier gram gehakte kajoe timor er in.

Diarhee of buikloop alleen des morgens

recept:277 Diarhee of buikloop alleen des morgens

Een stuk lempoejang pait van een halve vingerlengte wordt gepoft en een gelijk stuk wordt met het eerste rouw gestampt.
Een paitglaasje water wordt daarbij gedaan, dan het vocht door een doekje er uitgeperst en dit des morgens direct bij het opstaan gedronken.

Diarhee of buikloop herhaaldelijke aandrang met een moe gevoel in den buik en pijnlijk fondament

recept:278 Diarhee of buikloop herhaaldelijke aandrang met een moe gevoel in den buik en pijnlijk fondament

Verkool tien tot twaalf djati blanda zaden, doe deze met vijf fijngestampte kapoelaga vruchtjes in een glas kokend water.
Laat alles vijf minuten trekken en drink deze thee bij kleine slokjes en korte tusschenpoozen op.
Vermijd bij deze kwaal het gebruik van uien en kool en drink geen melk.

recept:279 Diarhee of buikloop herhaaldelijke aandrang met een moe gevoel in den buik en pijnlijk fondament

Na elken maaltijd neme men een wijnglas vol ananassap.
eerste pagina begin pagina volgende pagina begin vorige pagina einde vorige pagina laatste pagina